Koop je groente met of zonder plastic verpakking? De groene consument kiest voor plastic verpakking.
Koop je groente met of zonder plastic verpakking? De groene consument kiest voor plastic verpakking.
Je staat bij de groenteafdeling van de supermarkt en ineens doemt daar een Dagelijks Duurzame Dilemma’s (DDD’s) op: pak ik de komkommer met of zonder plastic verpakking? Deze DDD lijkt eenvoudig: zonder plastic natuurlijk; verpakkingen zijn vervuilend en overbodig. Met een schoon geweten loop je naar de kassa.
Toch is een naakte komkommer niet altijd ‘groener’ dan eentje in een plastic velletje. “De verpakking van veel voedsel heeft een functie”, schrijft Milieu Centraal bij het verschijnen van recent onderzoek, “namelijk het voorkomen van bederf en beschadiging van producten.” Zo blijven komkommers die van ver komen langer goed in plastic.
Papier en karton zijn niet milieuvriendelijker dan plastic en metaal
Komt je komkommer uit een Hollandse kas komt en je eet ‘m snel op, dan kies je de naakte variant. Komt ie uit een warm, verafgelegen land en kan het even duren voor je ‘m opeet, dan kies dan voor het exemplaar met een plastic schilletje.
Milieubelasting
Voor je je hoofd vermoeid in je schoot werpt (“als groene consument doe je het ook nooit goed!”), is het goed om te weten dat verpakkingen helemaal niet zo milieubelastend zijn. Ook al maak je de verkeerde keuze, de effecten van je ‘misstap’ zijn niet zo groot. De milieubelasting van de verpakking is doorgaans een stuk kleiner dan de milieubelasting van het product zelf. De meeste consumenten denken dat de ‘recyclebaarheid’ en ‘hoeveelheid verpakking’ het meest bepalend is voor de milieubelasting van het product, blijkt uit voornoemd onderzoek. Dit is een misvatting. Het plastic schilletje van de komkommer is in verhouding tot de hoeveelheden energie en grondstoffen die de productie van de komkommer kost, een – tja – peulenschil.
Dit geldt in veel gevallen overigens ook voor de vaak onterecht vermaledijde vervoerskilometers. Ook al komt een tomaat (of komkommer) helemaal uit Spanje, de milieubelasting van die reis is een fractie van de belasting van de totale productie. Als een Spaanse kas door de zon in plaats van de zon wordt verwarmd, is een Spaanse tomaat al snel milieuvriendelijker dan een Hollandse kastomaat, ook al komt deze van ver.
Driekwart van de consumenten koopt liever onverpakte groenten
Troostend
Ook troostend is de gedachte dat je niet de enige bent die denkt dat onverpakte groente milieuvriendelijker is dan in plastic verpakte. Driekwart van de consumenten koopt liever onverpakte groenten, zo blijkt. Mensen zien verpakkingen als overbodig en vervuilend.
“Consumenten kiezen voor groenten zonder verpakking omdat zij zo beter de hoeveelheid kunnen bepalen en de groenten uitkiezen die er goed uitzien” schrijft Milieu Centraal. Net als jij waarschijnlijk doet, ergeren de meeste mensen zich aan verpakking van groente en andere voedingsmiddelen. Veertig procent stoort zich aan komkommers in plastic en een kwart heeft liever geen portieverpakkingen van koekjes of chips.
Kleine porties in papier?
Veel consumenten – bijna 60 procent – denkt bovendien dat grote voordeelverpakkingen milieuvriendelijker zijn. Minder verpakkingsmateriaal betekent immers minder vervuiling, toch? Alweer mis. Portieverpakkingen zoals koffiemelk in kleine cupjes kunnen veel verspilling voorkomen en dus milieuvriendelijker zijn. Het best is om de grootst mogelijke verpakking te kopen, zonder dat het product bederft. Als je alleen voor je gasten koffiemelk koopt, neem dan de kleine cupjes. Drink je zelf veel koffiemelk, ga dan voor de grotere fles.
Nog één misvatting die bij het grof vuil kan: plastic en metaal zijn het meest vervuilend en papier en karton het minst. Uit gegevens van Milieu Centraal blijkt echter dat de totale milieubelasting van papier en plastic vergelijkbaar is. Dit komt omdat plastic lichter is en er minder van nodig is. “Voorwaarde is wel dat het plastic gescheiden wordt ingeleverd en niet bij het zwerfafval belandt,” schrijft Milieu Centraal. “Maar dat geldt natuurlijk voor alle verpakkingsmaterialen.”
Discussiëren over dit artikel? Ga naar OneWorld.nl