De meeste vis die wereldwijd wordt gegeten komt niet uit zee, maar wordt gekweekt. En daardoor ontstaan problemen die lijken op die van de bio-industrie, zoals mestproductie en overmatig antibioticagebruik. Hoe kan vis kweken duurzamer?
De meeste vis die wereldwijd wordt gegeten komt niet uit zee, maar wordt gekweekt. En daardoor ontstaan problemen die lijken op die van de bio-industrie, zoals mestproductie en overmatig antibioticagebruik. Maar er zijn manieren om die te voorkomen.
Het ligt voor de hand: waarom zou je op zee vissen vangen als je ze ook in een kooi, poeltje of aquarium kunt kweken om ze eruit te halen wanneer je ze wilt eten? We jagen ook niet meer op wilde zwijnen, maar houden hun gedomesticeerde neefjes op een boerderij. Veel efficiënter en ook veel beter voor de wilde zwijnen die anders vrij snel met uitsterven bedreigd zouden worden.
Aquacultuur – de teelt van vissen, schaaldieren, schelpdieren en andere (plantaardige) organismen – is dan ook millennia oud. In Australië zijn sporen gevonden van een vishouderij die uit zesduizend jaar voor Christus stamt. Ook andere continenten kennen vroege voorbeelden van vishouderijen.
De laatste decennia heeft het kweken van vis een enorme vlucht genomen. Veertig jaar geleden maakte kweekvis nog maar een paar procent uit van alle geconsumeerde vis in de wereld, nu wordt er wereldwijd méér kweekvis dan wilde vis gegeten. Deze groei zal doorzetten: volgens de voedselorganisatie van de Verenigde Naties zal in 2030 twee derde van alle geconsumeerde vis gekweekt zijn.
Belangrijke oorzaken voor deze enorme toename zijn de groeiende behoefte aan dierlijke eiwitten (gevolg van een groeiende wereldbevolking, met een grotere middenklasse die meer vlees en vis wil eten) en de overbevissing van belangrijke commerciële vissoorten. Kweekvis wordt als oplossing voor deze twee problemen gezien.
Maar met die groei van de kweekvisserij komen steeds meer problemen aan het licht. Deze lijken op die van de intensieve veehouderij: als je op onnatuurlijk grote schaal dieren teelt, kunnen milieuproblemen ontstaan. Zo zorgen viskwekerijen met honderdduizenden vissen op een relatief kleine oppervlakte voor een serieus mestprobleem.
De komende tijd schrijf ik een aantal artikelen over het kweken van vis (en zeeplanten) met als centrale vraag hoe aquacultuur deel kan uitmaken van een duurzame voedselvoorziening. In deze explainer zet ik de belangrijkste problemen en oplossingen in de kweekvisserij op een rij. In andere artikelen zal ik deze verder onderzoeken.
De ene kweekvis is de andere niet
Voor we verdergaan is het goed om even te kijken welke vissen het meest worden gekweekt. Bij kweekvis denk je waarschijnlijk aan… lees verder bij De Correspondent (gratis).
