Voor insecten is de bio-industrie een paradijs: lekker dicht op elkaar, altijd genoeg te eten.
Voor insecten is de bio-industrie een paradijs: lekker dicht op elkaar, altijd genoeg te eten.
Is het ethisch verantwoord om insecten te eten? Lezeres Ellen C. vroeg zich dit af na het lezen van deze column in VN 20, waarin ik verwees naar wetenschappelijk onderzoek dat concludeerde dat het eten van insecten niet altijd duurzaam is, zoals voorstanders vaak beweren. ‘Ontstaat met die insecten niet een nieuwe bio-industrie waarin andermaal financieel rendement boven dierenwelzijn gaat? Insecten mogen nietige wezens zijn die ons vaak plagen, het blijven schepselen Gods en ze kunnen dus lijden. Ik kan me niet voorstellen dat ze diervriendelijk worden gefokt.’
Goede vraag. Vooropgesteld: vegetariërs eten geen insecten. Het zijn dieren, en die eten vegetariërs niet. Bovendien, zo schijft de Vegetariërsbond, ‘vinden wij het ook niet nodig om vlees te vervangen door insecten. De vegetarische keuken biedt namelijk genoeg lekkers zoals vleesvervangers, maar ook peulvruchten, bonen, ei en noten.’ Volgens veel voedingswetenschappers heeft het menselijk lichaam ook geen vlees nodig om gezond te zijn.
Wie net als ik geen probleem heeft met het doden van dieren voor eigen gerief – alsof peulen en noten ooit een serieus alternatief kunnen zijn voor een goede entrecote – moet zich inderdaad afvragen of insecten wel diervriendelijk gekweekt worden. Insecten leven met talloos veel miljoenen dicht op elkaar gepakt en hebben nauwelijks bewegingsruimte. En dan hun dood: ze worden levend verpakt en gaan dan de vriescel in. Als een kreeft niet levend gekookt mag worden, waarom mag een sprinkhaan dan wel levend worden ingevroren?
Arnold van Huis, emeritus hoogleraar van Wageningen UR, geldt als dé expert van eetbare insecten. Hij is een groot voorstander van insecten als voer en voedsel en adviseert er de Wereldvoedselorganisatie van de Verenigde Naties over. ‘Insecten leven in de natuur vaak heel dicht op elkaar, en de manier waarop ze gekweekt worden komt in grote lijnen overeen met zoals ze in het wild leven.’
De bio-industrie is voor insecten zelfs een klein paradijs: lekker dicht op elkaar, altijd genoeg te eten, precies de juiste omgevingstemperatuur en een baasje dat er alles aan doet om te zorgen dat je goed groeit en gezond blijft. Kom daar maar eens om in de vrije natuur.
Bovendien, zegt Van Huis, kunnen insecten waarschijnlijk niet lijden. ‘Ze hebben daar te weinig neuronen in het brein voor. Als ze een poot verbranden, trekken ze die terug. Dit lijkt op pijn, maar is een reflex die niet tot een emotie kan leiden.’ En dat levend invriezen dan? ‘Dat levert ook geen lijden op. Het zijn koudbloedige dieren, en ze worden inactief als het te koud wordt. Het piepkleine beetje dat ze mogelijk aan bewustzijn hebben, verliezen ze snel. Alsof ze onder narcose sterven.’
De ideale dood, lijkt mij.
